Jön Türkler - Sivil Toplum Perspektifinde Siyasal Bir Hareket Analizi

Osmanlı Devleti'nin gerilemeye başlamasının bir sonucu olan mutlak monarşinin gücünü yitirmeye başlaması, Devletin padişahının sahip olduğu sorgusuz mutlak siyasi erkinin dalgalanması etkisi yaratmıştır. Bu etkiden faydalanmaya çalışan çeşitli grupların yanı sıra, dönemin gençlik hareketlerinin bir türevi olan Jön Türk hareketinin ortaya çıkmasıyla birlikte, Osmanlı Devleti'nde siyaset tümüyle değişim göstermiş ve yeni kavramlar, siyasi güçler vb. şeyleri gün yüzüne çıkmıştır. İşte yazılan bu çalışmanın amacı, dönem içerisinde yeni bir siyasi güç olarak kendini gösteren Jön Türk hareketinin bir sivil toplum hareketi olup olmadığını ortaya koymak olmuştur. Çalışmada bu amacı gerçekleştirmek üzere öncelikle Jön Türk hareketinin gün yüzüne çıkmasını sağlayan iç ve dış faktörler incelenmiş, sonrasında Jön Türk hareketinin ne olduğu ve ne yaptığı üzerinde durulmuş ve nihayetinde de Jön Türk hareketinin sivil toplum hareketi olup olamayacağı tartışılmıştır. Yapılan Jön Türk tanımının ardından, sivil toplum kavramı aktarılmış ve sivil toplumun unsurları belirlenmiştir. Bu unsurlar üzerinden ise Jön Türk hareketinin sivil toplum unsurlarını hangi açılardan barındırdığı çalışma içerisinde aktarılmıştır. Çalışmanın sınırlılıkları ise Lale Devri ile İkinci Meşrutiyet arasında Jön Türk hareketini ilgilendiren konularla sınırlandırılmıştır. Çalışmada ulaşılan sonuçlarla birlikte, Türk siyasal tarihi bağlamında Jön Türk kavramı üzerine çeşitli iddialar öne sürülmüştür. Ayrıca, bu çalışma Türk sivil toplum tarihi içinde Jön Türklerin ayrıntılı bir şekilde değerlendirildiği önemli bir araştırma niteliği taşımaktadır.